Αγγελος Σικελιανός: Ενας αγωνιστής διανοούμενος και ποιητής που πέθανε σαν σήμερα στις 19 του Ιούνη του 1951 (Βίντεο)

Ο Σικελιανός σηκώνει το φέρετρο του Κωστή Παλαμά μαζί με νέα παιδιά στις 28 του Φλεβάρη του 1943

από ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ

«Ψεύτικοι θεοί πολλοί σαπίζουνε την πλάση,/ μ’ αυτός ο θεός που ‘ναι ο λαός θα μείνει πάντα/ στη σαπισμένη γη να φέρει την υγειά της…
Καρδιά, παιδιά… και θ’ απλωθεί ο Παράδεισος μια μέρα…».
….
«Δεν είναι τούτο πάλεμα σε μαρμαρένια αλώνια/ εκεί να στέκει ο Διγενής και μπρος να στέκει ο Χάρος/ Εδώ σηκώνετ’ όλ’ η γη με τους αποθαμένους/ και με τον ίδιο θάνατο πατάει το θάνατό της.
Κι απάνω – απάνω στα βουνά, κι απάνω στις κορφές τους,/ φωτάει με μιας Ανάσταση, ξεσπάει αχός μεγάλος./ Η Ελλάδα σέρνει το χορό, ψηλά, με τους αντάρτες/ – χιλιάδες δίπλες ο χορός, χιλιάδες τα τραπέζια,- / κ’ είν’ οι νεκροί στα ξάγναντα πρωτοπανηγυριώτες».

 

Αγγελος Σικελιανός

Σαν σήμερα στις 19 του Ιούνη του 1951 έσβησε ένας αγωνιστής και διανοούμενος.

Ο Α. Σικελιανός, έφυγε πικραμένος και παραγκωνισμένος από την επίσημη μετεμφυλιακή Ελλάδα.
Συκοφαντημένος, επειδή είχε το σθένος να συμπορευτεί με το ΕΑΜ, και μάλιστα σαν επικεφαλής του ΕΑΜ Διανοουμένων –Καλλιτεχνών ενώ δεν του συγχωρέθηκε ποτέ από το επίσημο κράτος ότι είχε το θάρρος να μην απαρνηθεί, μετά την απελευθέρωση, τα ιδανικά της Εθνικής Αντίστασης.
Να μη «συνδράμει» τις προσπάθειες της αγγλοκρατίας και της άρχουσας τάξης για κατασυκοφάντηση του ΕΑΜ. Να μη «συμφωνήσει» για τις διώξεις των εκατοντάδων χιλιάδων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης. 

Ο ποιητής δε θεώρησε ότι επιτελούσε το καθήκον του με το να υμνεί απλώς τον ΕΑΜικό αγώνα κλεισμένος στο σπίτι του. Τον υμνούσε και δημόσια. Διακινδυνεύοντας.
Εφτασε να«χτυπήσει» με τους στίχους του, την καμπάνα του αγώνα και στην κηδεία του Παλαμά. Εβγαζε εγερτήριους λόγους σε διάφορες εκδηλώσεις. Τόλμησε σε εκδήλωση στο Ηρώδειο (Αύγουστος του 1944) να απαγγείλει με τη βροντώδη φωνή του τον αντάρτη «Αστραπόγιαννό» του. Αλλά και σε εκδήλωση μετά την απελευθέρωση (1946) ύμνησε τον αγώνα και τις ιδέες του ΕΑΜ. Και καθώς είχε, ήδη, πει το μεγάλο «ΝΑΙ» και το μεγάλο «ΟΧΙ» του, στην πρώτη μεταπολεμική εκδήλωση της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, ως πρόεδρός της, έκανε μια μεγαλόπνοη προγραμματική ομιλία με θέμα «Προς μια αποφασιστική πνευματική στροφή». Οι ΕΑΜικές ιδέες του Σικελιανού δε λύγισαν ούτε με τον Δεκέμβρη, ούτε στα μαύρα χρόνια του Εμφυλίου. Γιατί, όπως έβαζε τον Μακρυγιάννη να λέει, «Τη λευτεριά μας τούτη δεν την ήβραμε στο δρόμο, και δε θα μπούμεν εύκολα στου αυγού το τσόφλι, γιατί δεν είμαστε κλωσόπουλα, σ’ αυτό να ξαναμπούμε πίσω, μα εγίναμε πουλιά, και τώρα πια στο τσόφλι μέσα δε χωρούμε».

 

Ο Σικελιανός βλέποντας τη νέα, μετά το Δεκέμβρη, σκλαβιά των αγωνιστών, τοποθετούσε υπεράνω όλων των αγαθών τη Λευτεριά, βάζοντας τον Βλαχογιάννη να λέει:
«Τη Λευτεριά, τη Λευτεριά ως τα ύψη,/ τη Λευτεριά ως το θάνατο,/ τη Λευτεριά ως τον Αδη,/ κι απέκει τ’ άλλα είναι καλά, απάνου ή κάτου κόσμος!».
Και στο επίγραμμά του «25 Μάρτη 1821 – 25 Μάρτη 1946» έλεγε:
«Του αγώνα μας πρωτόφλεβα, καρδιά του Εικοσιένα,/ για να σε χαιρετίσουνε ορθό είναι σηκωμένοι/ γυναίκες, γέροντες,/ παιδιά κ’ εγώ στη σύναξή τους/ για βιαστικό αντροκάλεσμα, για σημερινό σημάδι.
Τι τώρα σμίγει το αίμα Σου στην πιο πλατιά του κοίτη/ μ’ όσο αίμα χύθηκεν εχτές, και δες το, ξεχειλίζει/ να μπει ποτάμι ακράταγο με τα ποτάμια τ’ άλλα/ των Λαών ορμάν στη Λευτεριά π’ ανοίγεται μπροστά τους/ Ανθρωποθάλασσα της Ζωής, σ’ Εσέ, Δημοκρατία!».

Τιμωρημένος αλλά περήφανος

Δεν του τα συγχώρεσε όλα αυτά η μεταπολεμική σκοταδιστική εξουσία. Γι’ αυτό και σαμποτάρισε τρεις φορές την υποψηφιότητά του για το Νόμπελ, την οποία έθεσε η Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών.
Τον πολέμησε και για έναν ακόμα λόγο.

Επειδή η ΕΑΜοθραφείσα ΕΕΛ το 1947 τον ανακήρυξε τιμητικά ως επίτιμο πρόεδρό της. Το αντιδραστικό κατεστημένο κατηγόρησε την ΕΕΛ ότι προπαγανδίζει το δεύτερο αντάρτικο.
Το «επιχείρημα» ήταν ότι στην πρωτοχρονιάτικη γιορτή της ΕΕΛ (Γενάρης του ’48), την ώρα που ο επίτιμος πρόεδρος της εταιρίας έκοβε την πρωτοχρονιάτικη πίτα, ο Μάρκος Αυγέρης του ευχήθηκε «Να ζήσει σαν τα Ψηλά Βουνά», προπαγανδίζοντας, υποτίθεται, έτσι, τον αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.
Με αυτήν την κατηγορία μπήκε μπροστά η «μηχανή» τρομοκράτησης του πνευματικού κόσμου. «Μηχανή», που χώρισε τους λογοτέχνες σε «εθνοπροδότες» και «εθνικόφρονες» και διέσπασε το παλαιότερο σωματείο της χώρας, την ΕΕΛ, με τη δημιουργία της «Εθνικής Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών».

Ο Σικελιανός παραμένει αθάνατος και κατατάσσεται στην κορυφαία τετράδα των δημιουργών του πρώτου μισού του 20ού αιώνα -Παλαμάς, Βάρναλης, Σικελιανός , Καζαντζάκη

Στοιχεία στην ανάρτησή μας πήραμε από δημοσιεύματα του «Ριζοσπάστη»

 

 

Αξίζει ιδιαίτερα να διαβαστούν τα αφιερώματα στον Α. Σικελιανό της Αριστούλας Ελληνούδη στον Κυριακάτικο Ριζοσπάστη της 17/6/2001

https://www.rizospastis.gr/story.do?id=827742 και της Βιβέτ Τσαρλαμπά – Κακλαμάνη στον Κυριακάτικο Ριζοσπάστη στις 16/7/2000 https://www.rizospastis.gr/story.do?id=361467

Read Full Post »

«80 Χρόνια Αγώνες» για Λευτεριά – Κοινωνική Απελευθέρωση

Στο λευκό φάκελο γράφει: Για τον ΕΠΟΝΙΤΗ ΚΩΣΤΑ ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗ

 ΑΝΔΡΕΑΣ ΔΕΝΕΖΑΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟ  14 Ιουνίου 2019

 

Στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (στην ΑΣΟΕΕ) πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 12 Ιούνη η παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Μαραγκουδάκη, «80 ΧΡΟΝΙΑ ΑΓΩΝΕΣ για Λευτεριά – Κοινωνική Απελευθέρωση» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «ΕΝΤΟΣ».

Εκεί που το 1955 ο Κώστας Μαραγκουδάκης ολοκλήρωσε τις οικονομικές σπουδές του, παρουσίασε την αυτοβιογραφική καταγραφή της 80χρονης αγωνιστικής πορείας του, στους συγκινημένους «νεολαίους» όλων των ηλικιών που παραβρέθηκαν.

Η εκδήλωση ξεκίνησε με λίγη καθυστέρηση λόγω της ατέλειωτης ουράς που σχηματίστηκε στην αρχή, από τους φίλους και συναγωνιστές του Κ. Μαραγκουδάκη, που περίμεναν υπομονετικά και με χαμόγελο για μια αφιέρωση στο βιβλίο που μόλις αγοράστηκε.

Στην αρχή προβλήθηκαν αποσπάσματα από το ντοκιμαντέρ του Ξενοφώντα Βαρδαρού και του Γιάννη Ξύδα «Οι Παρτιζάνοι των Αθηνών», και από το «Τόποι πολιτικής εξορίας – Γυάρος» του Λεωνίδα Βαρδαρού, στα οποία παρουσιάστηκαν καταγραμμένες μαρτυρίες του Κώστα Μαραγκουδάκη, από τα δύσκολα χρόνια της κατοχής, τον αγώνα του λαού μας και τις εξορίες που ακολούθησαν στα θανατονήσια με επίκεντρο τη Γυάρο. Αποσπάσματα που ζωντάνεψαν με ιδιαίτερο τρόπο πλευρές του ίδιου του βιβλίου.

https://youtu.be/alBohV0pAuk

Τα αποσπάσματα από το ντοκιμαντέρ του Ξενοφώντα Βαρδαρού και του Γιάννη Ξύδα «Οι Παρτιζάνοι των Αθηνών», και από το «Τόποι πολιτικής εξορίας – Γυάρος» του Λεωνίδα Βαρδαρού, που προβλήθηκαν στην εκδήλωση – παρουσίασης του βιβλίου «80 χρόνια αγώνες για Λευτεριά – Κοινωνική Απελευθέρωση» του Κώστα Μαραγκουδάκη. Ευγενική προσφορά των δημιουργών στον Ημεροδρόμο.

Στη συνέχεια διαβάστηκε από την Άλκηστη Φασούλα,  ένα, όσο ήταν δυνατόν, σύντομο βιογραφικό του Κώστα Μαραγκουδάκη.

Ο Πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ και Αντιπρόεδρος της FIR, Χρήστος Τζιτζιλώνης, στην ομιλία του παρουσίασε το περιεχόμενο του βιβλίου: Μέσα στις 600 σελίδες του, είπε, το βιβλίο, και στα τέσσερα μέρη του, επιχειρεί να χωρέσει 80 χρόνια μαζικών αγώνων. Το πρώτο μέρος που έχει τίτλο «Ζωή δοσμένη στον αγώνα» είναι βασικά μια αυτοβιογραφική αφήγηση του Μαραγκουδάκη. Ο  ομιλητής αναφέρθηκε στα χρόνια της εφηβείας του Κώστα Μαραγκουδάκη, από τους προσκόπους της Κηφισιάς που βρέθηκαν εκτός νόμου από τη δικτατορία του Μεταξά και το πέρασμα πολλών από αυτούς, αργότερα, στην ΕΠΟΝ. Ακολούθησε η ένταξή του στο ΕΑΜ Νέων και αργότερα στην ΕΠΟΝ. Το 1944 γίνεται μέλος του ΚΚΕ και την ίδια χρονιά παίρνει μέρος και μαζί το βάπτισμα του πυρός, στη μάχη στο Κεφαλάρι. Υστερα ήρθε η σύλληψή του, το ’45, η εξορία στην Ικαρία, η εξορία στη Γιούρα, οι φυλακές Αβέρωφ και ο «Λόχος των Αμετανόητων» στη Μακρόνησο. Τελικά, μετά την απελευθέρωσή του από το θανατονήσι, κατάφερε, το 1955, στα τριάντα του, να αποφοιτήσει από την ΑΣΟΕΕ, παρότι αντιμετώπισε, κι αυτός, κάποιους χαφιέδες καθηγητές που επιχειρούσαν να φέρουν εμπόδια στους αριστερούς φοιτητές.

Read Full Post »