Σαν σήμερα, την 1η Αυγούστου του 1973, έφυγε από τη ζωή ο Νίκος Ζαχαριάδης. Αγωνίστηκε μέχρι το τέλος με όλα τα μέσα που είχε στη διάθεση του για την επαναστατική αλλαγή στην Ελλάδα. Όλη του η έγνοια ήταν η ενίσχυση του ΚΚΕ, η σωστή κατεύθυνση του αγώνα και η δίκαιη κατανομή των ευθυνών για το κάθε στέλεχος.
Ο Ζαχαριάδης είναι αναμφίβολα ο πιο δημιουργικός ηγέτης που πέρασε από το ΚΚΕ και την Αριστερά. Και ένας από τους μεγαλύτερους ηγέτες παγκοσμίως στο προοδευτικό κίνημα. Η πιο μεγάλη του συνεισφορά στον αγώνα των λαών ενάντια στον Χιτλεροφασισμό ήταν το α΄ γράμμα του από τη Γενική Ασφάλεια Αθηνών, όπου ήταν κρατούμενος, στις 31 Οκτωβρίου 1940. Σ΄αυτό το γράμμα καλούσε τον ελληνικό λαό να δώσει όλη του την ενέργεια στον αγώνα ενάντια στους φασίστες εισβολείς. Από τον αγώνα αυτό το κέρδος για το λαό, διακήρυττε, ότι θα ήταν μια ελεύθερη Ελλάδα της προκοπής για τον καθένα. Η συμβολή του στον αντιφασιστικό αγώνα και μόνο από αυτό το γράμμα υπήρξε τεράστια καθώς έτσι μπήκαν γερά τα θεμέλια για τη δημιουργία του ΕΑΜ και το ξεκίνημα της Εθνικής μας Αντίστασης.
Κατηγορήθηκε όσο κανείς άλλος ηγέτης του ΚΚΕ και της Αριστεράς για αυταρχισμό, επιβολή ανώμαλου εσωκομματικού καθεστώτος, για την αποχή από τις εκλογές του ΄46 και τον Εμφύλιο. Καμία προσωπικότητα δεν υφίσταται έξω από τον ιστορικό χρόνο στον οποίο ζει και αντίθετα από την πολιτική στράτευσή της στη μια από τις αντιμαχόμενες πλευρές της εποχής της. Πόσο μάλλον οι προσωπικότητες μεγάλου βεληνεκούς. Θα ήταν λοιπόν αντιδιαλεκτικό από την μια να κατηγορούμε τους ανθρώπους για προσωπολατρία και θρησκευτική προσήλωση στους ηγέτες τους και από την άλλη να κατηγορούμε τους ηγέτες για λάθη και αδικίες. Θα ήταν σαν αρνούμαστε την ανθρώπινη πλευρά τους. Πόσο μάλλον για ανθρώπους σαν τον Ζαχαριάδη που αγωνίζονταν για την διαλεκτική πρόσληψη της πραγματικότητας.
Ο Νίκος λοιπόν και λάθη έκανε και αδίκησε αγωνιστές και πρώτους πρώτους τον Άρη Βελουχιώτη, τον μεγαλύτερο στρατιωτικό ηγέτη της Εθνικής Αντίστασης συνολικά, τον Κώστα Καραγιώργη, τον μεγαλύτερο διανοούμενο του κόμματος και τον Νίκο Πλουμπίδη, τον άγιο του κόμματος. Ποτέ όμως δεν ενήργησε με σκοπό το προσωπικό κέρδος και την εγκαθίδρυση της προσωπικής του εξουσίας. Μόνιμη έγνοια του ήταν το κέρδος του λαού, η ειρήνη και η αναστήλωση της ρημαγμένης χώρας, η κατασίγαση των πολιτικών παθών. Όσο και να φαίνεται περίεργο αυτό ήταν το κέντρο της πολιτικής του προσπάθειας που βέβαια ερχόταν σε οξεία αντιπαράθεση με την ανάμιξη των Αγγλοαμερικανών στην χώρα, οι οποίοι επεδίωκαν λυσσαλέα ακριβώς αυτά για τα οποία κατηγορήθηκε τόσο άδικα ο Νίκος.
Κατηγορήθηκε και από κάποιους για την αδυναμία του να υπολογίσει την ανατροπή των δεδομένων στο κομμουνιστικό στρατόπεδο, την επέλαση δηλαδή των αναθεωρητών και τη διάλυση του αγωνιστικού μετώπου από τα μέσα. Και πάλι η αλήθεια είναι ότι αγωνίστηκε όσο λίγοι στη «σταλινική» πλευρά για την ανάπτυξη της διαλεκτικής και την οργάνωση του διαλόγου, την ανάπτυξη και την καλλιέργεια ολόπλευρα μορφωμένων στελεχών για τον αγώνα, την συζήτηση με πλευρές του Τροτσκισμού και αργότερα με το Μαοϊσμό. Ίσως γιαυτό. Ακριβώς επειδή δεν ταίριαζε η εικόνα του με τα καθιερωμένα πρότυπα. Αλλά και επειδή δεν ξεμάκρενε ποτέ από το λαό του.
Η μνήμη του Νίκου Ζαχαριάδη δεν μπορεί λοιπόν να ξεχωριστεί από την ιστορία του ΚΚΕ και κομμουνιστικού κινήματος συνολικά. Το θεωρητικό και οργανωτικό του έργο δεν μπορεί παρά να είναι πηγή έμπνευσης, θάρρους και στήριξης των δικών μας προσπαθειών, στη δική μας εποχή, την τόσο στριφνή και δύσκολη σε κατανόηση και στην οργάνωση της δικής μας εφόδου στον Ουρανό.
Νίκος Ζαχαριάδης: Αδριανούπολη (ή Νικομήδεια) 27/4/1903 – Σοργκούτ 1/8/1973
ΚΑΠΟΙΟΣ ΓΑΤΟΣ 