Ενα σχόλιο για τη δημοκρατία μια και είναι επίκαιρο στις μέρες μας
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Η δημοκρατία δεν είναι μια αόριστη, θολή έννοια, η οποία ίπταται στη σφαίρα της φαντασίας, περικυκλωμένη απο ροδαλά σύννεφα και δαφνόφυλλα, αλλά είναι μια συγκεκριμένη μορφή πολιτεύματος κι έχει κάποιες συγκεκριμένες βασικές αρχές λειτουργίας. Εάν κάποιο πολίτευμα δεν τις εκπληρώνει, γνώμη μου είναι πως καλό, ειλικρινές και εννοιολογικά σωστό θα είναι να ονομάζεται κάπως αλλιώς και όχι δημοκρατικό.
Βασική αρχή της δημοκρατίας είναι λοιπόν η ισοκρατία. Ισοκρατία σημαίνει πως όλοι έχουνε ίσο μερίδιο στην εξουσία. Και όταν λέμε όλοι, εννοούμε όλοι ανεξαιρέτως οι πολίτες ενός κράτους. Και όταν λέμε εξουσία, εννοούμε όλες τις εξουσίες, και τις τρεις. Δικαστική, νομοθετική και εκτελεστική. Κι επειδή αυτή η μοιρασιά του κράτους, κράτους με την έννοια της εξουσίας, επιτυγχάνεται μόνο με το να αποφασίζει και να διατάζει η πλειοψηφία των πολιτών, είναι απαραίτητο πριν απο κάθε απόφαση να γίνεται διάλογος μεταξύ των εξουσιαστών.
Δεύτερη βασική αρχή της δημοκρατίας λοιπόν είναι η ισηγορία. Ισηγορία σημαίνει πως ο κάθενας έχει ίσο χρόνο αγόρευσης με όλους τους άλλους, αλλά και ίσες δυνατότητες, ώστε αυτό το οποίο θα αγορεύσει να ακουστεί απο εκείνους, οι οποίοι έχουνε το δικαίωμα της ψήφου, η οποία ψήφος είναι η ανώτατη αρχή. Εάν δεν υπάρχει ισηγορία, τότε υπάρχουνε μόνο ορισμένοι οι οποίοι μπορούνε να αγορεύσουνε και οι υπόλοιποι είναι υποχρεωμένοι εκ των πραγμάτων να τους ακολουθούν. Αυτοί βρίσκονται αυτόματα σε μία προνομιούχα θέση, σε μία θέση ισχύος απέναντι στους άλλους. Εάν δεν υπάρχει ισηγορία, τότε δεν υπάρχει και ισοκρατία. Και εάν δεν υπάρχει ισοκρατία, δεν υπάρχει δημοκρατία.
Αυτά είναι κατα τη γνώμη μου τα δύο πόδια πάνω στα οποία στηρίζεται η έννοια της δημοκρατίας. Η ισοκρατία περικλείει μέσα της και την έννοια της ισονομίας, τό ότι δηλαδή όλοι πρέπει να είναι ίσοι απέναντι στο νόμο, όπως και η ισηγορία περικλείει μέσα της την έννοια της παρρησίας, τό ότι δηλαδή πρέπει να ακούγεται ολονών η γνώμη.
Εάν ένα απο αυτά τα δύο σκέλη απουσιάζει, τότε δεν έχουμε δημοκρατία, αλλά κουτσά υβρίδια, τα οποία είναι στην ουσία ολιγαρχικά πολιτεύματα.
Η ΑΠΛΗ ΑΠΑΤΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Σε μία αντιπροσωπευομένη δημοκρατία είναι εκεί, όπου συναντώνται φαινόμενα οπορτουνισμού και ψηφοθηρίας. Εκ μέρους δηλαδή των εκλεγμένων αντιπροσώπων, δίνεται βαρύτητα σε ορισμένα βραχυπρόθεσμα και άμεσα χειροπιαστά οφέλη της πλειοψηφίας των ψηφοφόρων, της οποίας ο κύριος όγκος είναι η λαϊκή μάζα. Και αυτό είναι φυσιολογικό, μιάς και προϋπόθεση για να κυβερνήσει κάποιος είναι να εκλεγεί απο τη μάζα. Και δεν νομίζω πως αυτό είναι ένα νέο, υπερπόντιο φρούτο, αλλά υπήρχε και απο παλιά. Όποιος θέλει (ή ήθελε) να εκλεγεί, πουλάει (πουλούσε) ένα προϊόν, το οποίο λέγεται εκλογικό πρόγραμμα, και αυτό το «προϊόν» προσπαθεί να το κάνει έτσι, ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο ευρύ το φάσμα αποδοχής του. Οι ψηφοφόροι τεμαχίζονται απο τους εκλογομάστορες σε μεγάλες κοινωνικές ομάδες και για κάθε ομάδα υπάρχει το ανάλογο τυράκι, το οποίο δεν είναι τίποτα άλλο, παρά η ικανοποίηση ενός αιτήματος, το οποίο όμως για τους συγκεκριμένους έχει μόνο βραχυπρόθεσμα, επιφανειακά οφέλη. Για αυτό το λόγο, σε μία κοινοβουλευτική δημοκρατία, ένα τέτοιο δημοψήφισμα, σαν αυτό που έγινε στην Ελβετία, δε θα γινότανε ποτέ. Γιατί ακόμα και οι μουσουλμάνοι (στο συγκεκριμένο παράδειγμα) αντιμετωπίζονται σα μία απο τις πολλές δεξαμενές ψηφοφόρων. Όποιος όμως εκλέγεται, μπορεί να ικανοποιεί εν μέρει τα υποσχόμενα, αλλά αμέσως μετά την εκλογή του, ακριβώς επειδή έχουμε αστικό κοινοβουλευτισμό, αρχίζει και δρομολογεί προγράμματα τα οποία αποσκοπούνε στα μακροπρόθεσμα, μη επιφανειακά, ουσιαστικά οφέλη της μειοψηφίας, η οποία στηρίζει με τα οικονομικά της μέσα τα κόμματα. Έτσι λειτουργεί το σύστημα του κοινοβουλευτισμού. Πουλάω στους πολλούς τη μόστρα, αλλά την ουσία τη δίνω στους λίγους. Όχι επειδή είμαι υποκριτής, αλλά γιατί με τους μεν έχω μία πρόσκαιρη συναλλαγή υπόσχεσης-ψήφου, η οποία γίνεται κάθε 4 χρόνια περίπου, ενώ με τους δε έχω μία διαρκή και μόνιμη συναλλαγή.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Το κύριο επιχείρημα όσων είναι αντίθετοι στην άμεση και στην δημοκρατία γενικότερα είναι το ότι σε μία δημοκρατία, δεν μπορούνε να ληφτούνε γρήγορες αποφάσεις σε κρίσιμες περιόδους. Αυτό έχει μια λογική βάση. Ένα άτομο θα πάρει πολύ πιο γρήγορα μία απόφαση που πρέπει να ληφτεί εντός ορισμένων λεπτών, απ ότι μια συνέλευση εμπειρογνωμόνων ή μία συνέλευση αντιπροσώπων. Για αυτό και παλαιότερα, σε μία πρωϊμη μορφή δημοκρατίας που υπήρχε στη Χίο, υπήρχε ο θεσμός του αισυμνήτη. Αυτός ήτανε ένας εκλεγμένος άρχοντας, ο οποίος εν καιρώ ειρήνης δεν είχε καμία εξουσία, αλλά σε περιπτώσεις πολέμου μεταβαλλότανε σε απόλυτο μονάρχη. Αυτός είναι και ο λόγος, για τον οποίο το αμερικανικό σύνταγμα παραχωρεί πάρα πολλές εξουσίες στον πρόεδρο και τον μετατρέπει επίσης σε απόλυτο μονάρχη, σε περιπτώσεις κρίσεων.
Το άλλο, το οποίο καταλογίζουνε ορισμένοι στα κατά της άμεσης δημοκρατίας, και για το οποίο φροντίσανε οι διαφωτιστές μετά τη γαλλική επανάσταση, να υπάρχουνε σχετικοί νόμοι στο σύνταγμα, οι οποίοι θα το αποτρέπουνε, είναι το πως σε μία άμεση δημοκρατία, όπου επικρατεί η πλειοψηφία, είναι τελείως απροστάτευτη η μειοψηφία.
Εάν δηλαδή μία πλειοψηφία ενός 80% ή 90% αποφασίσει κάτι, τότε το 10% μπορεί να υποστεί τα πάνδεινα.
ΑΠΟ ΑΝΩΝΥΜΟΣ Ο ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ
ΠΗΓΗ http://www.phorum.gr/viewtopic.php?f=78&t=209937&start=75